Kappelli u Knejjes

Kappella ta' Santa Marija Ta' Żejfi (L-Assunta ta' Santa Marija)
 
Il-kappella żgħira magħrufa bħala Santa Marija f’ta’ Żejfi kellha ċimiterju li jakkumpanjaha u hija ddedikata lill-Assunta ta’ Santa Marija. L-istruttura oriġinali nbniet fis-seklu 16. Il-kappella nbniet mill-ġdid fl-1607 minn GioMaria Camenzuli magħruf bħala Taż-Żejfi, li mingħandha joħroġ l-isem preżenti tal-kappella. L-arkitettura ta' din il-kappella rurali hija sempliċi ħafna u tikkonsisti f'kamra rettangolari b'altar wieħed ġewwa. Ġiet rrestawrata fl-1989.
 
 
Kappella ta’ San Pawl tal-Qlejja (Nawfragu ta’ San Pawl) 
 
Din il-kappella interessanti misjuba fil-Qlejja jew Wied Qlejgħa, hija ddedikata lin-Nawfraġju ta’ San Pawl u nbniet mill-ġdid fl-1690 fi stil arkitettoniku Barokk. Tintuża għaċ-ċelebrazzjoni tal-Quddiesa u sservi b’mod speċjali n-nies mill-inħawi u dawk il-lokalitajiet ġirien. Karatteristika mportanti u nteressanti konnessa ma' din il-kappella hija ġabra ta' graffiti ta' vapuri u suġġetti oħra li jkopru l-ħitan ta' barra. Dawn huma inċijiet ex-voto li tħallew mill-fidili fis-sekli li għaddew u li għadhom preservati sew.
 
 
Kappella ta’ Santa Margerita
 
Din il-kappella tas-seklu 16 tikkonsisti fi struttura żgħira ta' kamra waħda li darba kienet waħedha f'nofs pjanura tal-blat. Illum hija fiċ-ċentru ta’ housing estate li ħa ismu minn din il-kappella. Din il-kappella għanda ċimiterju magħha stess fejn il-vittmi tal-pesta tal-1592 kienu ġew midfuna. Waħda mil-lapidi ta’ dak iż-żmin hija ppreservata ġewwa l-kappella. Jidher li din il-knisja nbniet mill-ġdid fl-1771. Hija għaddiet minn xogħlijiet ta’ restawr matul is-snin disgħin u għadha tintuża mill-komunità lokali għal xi funzjonijiet.
 
 
Kappella ta’ San Pawl Eremita
 
Din il-kappella żgħira tinsab fi grotta fil-Wied ta' Wied il-Għasel f'ambjent pittoresk. Ġewwa l-kappella mibnija wieħed isib it-tieni kappella trogloditika ġol grotta fuq ġewwa. Il-kappella hija marbuta mal-leġġenda ta’ San Corrado li jingħad li għex hawn u li wara li ġie akkużat inġustament mill-komunità lokali, kien kostrett li jħalli ż-żona biex jaħrab minn dan il-fastidju. In-nixxiegħa tal-ilma hija wkoll karatteristika magħrufa relatata ma' din il-kappella u fil-passat ħafna ġew biex jiħdu mill-ilma tagħha għax kien maħsub li kien ta' benefiċċju għal saħħithom.
 
 
Il-Kappella tal-Madonna tal-Isperanza
 
Din il-kappella hija waħda mill-aktar kappelli famużi u maħbuba fil-Mosta. L-interjuri tagħha huma magnífikament Barokki u hemm pittura mill-artist magħruf Malti Giuseppe Calì. Taħt il-kappella hemm kaverna li magħha hemm marbuta l-famuża leġġenda tat-tfajla li ħarbet mill-qabda tal-kursari Barbari billi ħbiet ġo din il-grotta wara għanqbuta. Il-ħarba tat-tfajla kienet attribwita għall-intervent tal-Verġni Marija. Din il-kappella nbniet fuq din il-grotta madwar l-1761.
 
 
 
Kappella ta’ San Silvestru
 
Din il-kappella żgħira nbniet fl-1657 minn Sylvester Fiteni, kavallier ta' l-Ordni ta' San Ġwann, u ddedikata lill-Papa San Sylvester, l-isem tal-patrun. Għalkemm illum tinsab fin-nofs ta' triq impenjattiva, dan mhux dejjem kien il-każ. L-arkitettura hija sempliċi iżda eleganti u għalkemm żgħira, in-naħa ta’ ġewwa hija mżejna sabiħ u tinkludi altar.
 
 
 
Bażilika ta’ Sta. Marija Assunta
 
Il-knisja parrokkjali tal-Mosta, magħrufa wkoll bħala r-Rotunda jew il-Koppla tal-Mosta, hija waħda mill-akbar u l-iktar knisja famuza f'Malta. Kienet iddisinjata mill-perit George Grognet de Vassé li ġab l-ispirazzjoni tiegħu mill-Pantheon ta’ Ruma. Għalkemm ma ntgħoġbietx mill-Isqof ta’ Malta, il-pjanijiet tal-knisja ntlaqgħu tajjeb mill-kappillan tal-Mosta u mill-Mostin in ġenerali. Għalkemm il-permess tal-bini ingħata fl-1832, minħabba dibattitu rigward is-solidità tad-disinn li ħa ftit taż-żmien biex jiġi deċiez, l-ewwel ġebla ġiet stabbilita fl-1833.
 
Ir-Rotunda għandha dijametru ta’ 55.20 metri fuq barra u 39.60 metri fuq ġewwa. Il-faċċata ewlenija tiffaċċja lejn nofsinhar ta’ Malta u għandha sitt kolonni fl-istil Joniku. Il-koppla maestuża kbira hija mibnija fuq il-prinċipju tal-profil tal-katenarja, li jfisser li kull ġebla hija mqiegħda fuq dik ta’ taħtha u b’hekk iżżommha f’postha.
 
Sal-1860 il-knisja l-ġdida kienet bażikament lesta, u fi żmien ġimgħa (18 sas-26 ta 'Frar 1860) il-knisja l-antika, li kellha tissostitwixxi u li kienet għadha wieqfa ġewwa r-Rotunda, ġiet żmantellata. Matul is-snin ir-Rotunda ġiet imżejna u msebbħa b’xogħlijiet ta’ arti kif jistgħu jidhru fiż-żminijiet preżenti. Din ġiet elevata għall-istat ta’ Bażilika Minuri fid-29 ta’ Lulju 2018.